برید بن معاویه عجلی
| از اصحاب اجماع | |
| اطلاعات فردی | |
|---|---|
| وفات | سال ۱۴۸ق یا ۱۵۰ق |
| مذهب | شیعه |
| صحابی | از اصحاب برجسته و معتمد امام باقر(ع) و امام صادق(ع) |
| اطلاعات حدیثی | |
| راوی از معصوم | امام باقر(ع) • امام صادق(ع) |
| مشایخ | محمد بن مسلم ثقفی کوفی |
| اعتبار | مرتبه بالایی از وثاقت |
| تعداد روایات | ۲۰۶ روایت |
بُرَید بن مُعاویه عِجْلی (درگذشت ۱۴۸ق یا ۱۵۰ق) از اصحاب امام باقر(ع) و امام صادق(ع) و از فقیهان شیعه در نیمه اول قرن دوم است. روایاتی از امام باقر(ع) و امام صادق(ع) در ستایش او وارد شده است.
نام و کنیه
ابن حجر عسقلانی نام او را حاتم و کنیه‌اش را ابوالقاسم نوشته است. سال تولدش معلوم نیست.
جایگاه
وی از اصحاب برجسته و معتمد امام باقر(ع) و امام صادق(ع) بوده و به گفته کشّی از جمله شش فقیه بزرگِ شیعه آن قرن است که در نشر فقه و معارف شیعه بسیار مؤثر بوده‌اند. این شش نفر را افقه الاوّلین نامیده‌اند که طبقه اولِ اصحاب اجماع نیز شمرده می‌شوند.
ابن غَضائری کتاب او را، که علی بن عُقْبه راوی آن بوده، دیده است. برید از امام باقر (ع) و امام صادق (ع) بدون واسطه و گاهی به واسطه محمد بن مسلم روایت می‌کند، همچنان‌که شمار زیادی از محدّثان از او حدیث نقل کرده‌اند. ۲۰۶ روایت از او در کتب شیعه ثبت است.
از منظر ائمه (ع)
روایاتی از امام صادق (ع) و امام کاظم(ع) در ستایش از برید و چند تن دیگر نقل شده است. در این روایات، از آنان به احیاکنندگانِ آثار نبوت، نگهبانانِ دین، اُمَنای خداوند بر حلال و حرام، محبوب‌ترین کسان نزد امام صادق (ع)، بشارت داده‌شدگانِ به بهشت و حواریون امام باقر (ع) و امام صادق (ع) تعبیر شده است.ابن حجرعسقلانی نیز به مقام او نزد ائمه شیعه (ع) اشاره کرده است.
نکوهش برید و ردّ آن
کشّی سه روایت در نکوهش او نقل کرده است که علمای بزرگِ رجال آن را پاسخ داده و نپذیرفته‌اند؛ زیرا، علاوه بر وجود راویان غیر ثقه در سلسله اِسنادِ این روایات، نشانه‌های تقیه نیز در این نکوهش دیده می‌شود. مؤلفان تنقیح المقال، اعیان الشیعه و معجم رجال الحدیث در این باره به تفصیل بحث کرده‌اند.
وفات
نجاشّی تاریخ وفات برید را در زمان زندگی امام صادق (ع)، یعنی پیش از سال ۱۴۸ قمری، نوشته است و برخی سال درگذشت برید را ۱۵۰ق می‌دانند.
پانویس
- ↑ ابن حجر عسقلانی، ج۲، ص۱۰.
- ↑ شیخ طوسی، ص۱۲۸ و ۱۷۱.
- ↑ کشّی، ص۲۳۳؛ نوری، ج۳، ص۷۵۷.
- ↑ خوئی، ج۳، ص۲۸۵.
- ↑ خوئی، ج۳، ص۲۹۰.
- ↑ کشّی، ص۱۳۷.
- ↑ علامه حلّی، ص۲۶-۲۷؛ امین، ج۳، ص۵۵۸.
- ↑ ابن حجر عسقلانی، ج۲، ص۱۰.
- ↑ مامقانی، ج۱، ص۱۶۶؛ خوئی، ج۳، ص۲۸۸-۲۹۰؛ امین، ج۳، ص۵۵۹.
- ↑ تستری، ج۲، ص۲۸۱.
- ↑ تستری، ج۲، ص۲۸۲؛ نجاشی، ص۱۱۲؛ علامه حلّی، ص۲۷.
منابع
- ابن حجر عسقلانی، لسان المیزان، بیروت، ۱۳۹۰ق.
- امین، محسن، اعیان الشیعه، چاپ حسن امین، بیروت، ۱۴۰۳ق.
- تستری، محمد تقی، قاموس الرجال، قم، ۱۴۱۰ق.
- خوئی، ابوالقاسم، معجم رجال الحدیث، بیروت، ۱۴۰۳ق.
- شیخ طوسی، رجال الطوسی، نجف، ۱۳۸۰ق.
- علامه حلّی، رجال العلامة الحلّی، چاپ محمد صادق بحرالعلوم، نجف، ۱۳۸۱ق.
- کشّی، محمد بن عمر، اختیار معرفة الرجال، (تلخیص) محمد بن حسن طوسی، چاپ حسن مصطفوی، مشهد، ۱۳۴۸ش.
- مامقانی، عبدالله، تنقیح المقال فی علم الرجال، چاپ سنگی، نجف، ۱۳۵۲ق.
- نجاشی، احمد بن علی، فهرست اسماء مصنفّی الشیعه المشتهر برجال النجاشی، چاپ موسی شبیری زنجانی، قم، ۱۴۰۷ق.
- نوری، حسین، مستدرک الوسائل، چاپ محمدرضا نوری نجفی، تهران، ۱۳۲۱ش.
پیوند به بیرون
- منبع مقاله: